Harîta üzerinde bir şehir ile, Mekke şehri arasında çizilen doğruya (Kıble hattı) denir. Bu hat, kıble istikametini gösterir. Güneş bu hat üzerine gelince, (Kıble sâati vakti) olur. Kıble sâati vakti'nde Güneşe dönen, kıbleye dönmüş olur.
Dünyâ Kıble Günü
Kıble tayininde yapılan hatâları gidermek için, her sene 28 Mayıs ve 16 Temmuz târîhleri, Dünyâ Kıble Günü olarak kutlanmakdadır. Türkiye sâati ile 28 Mayıs’ta sâat 12.18’de ve 16 Temmuz’da ise, sâat 12.26’da yılda iki defâ, Güneş tam Kâbe-i Şerîf üzerinde bulunur. Türkiye'deki bu iki vaktin, dünyânın herhangi bir yerinde karşılığı olan vakitlerde güneşe doğru dönen kimse, aynı zamanda Kâbe-i şerîf’e (kıbleye) dönmüş olur. Böylece bir yerin kıble yönü kolayca tayin edilebilir.
Kıble, Kâ’benin binâsı değildir, arsasıdır. Ya’nî yerden Arşa kadar, o boşluk kıbledir. Bunun için kuyu [deniz] dibinde, yüksek dağların tepesinde [tayyârede], bu cihete doğru kılınabilir. [Hâcı olmak için de, Kâ’benin binâsına değil, o arsaya gidilir. Başka yerlere giden, hâcı olamaz.]
Yukarıdaki pusula resminde “N” coğrafi kuzeyi, ibrenin kırmızı ucu pusula kuzeyini, yeşil ok da kıble yönünü göstermektedir. 2025 senesinde Tolga için Magnetik Sapma açısı 4 ° dir.
Coğrafi Kuzeyden Kıble Açısı : 140.96 ° dir
2025 Senesi Ortası İçin Sapma Açısı : 4.40 ° dir
Pusula Kuzeyine Göre Kıble Açısı : (140.96) - (4.40) = 136.56 ° dir.
Şekildeki pusulanın N-S doğrultusu gerçek (coğrafi) kuzey-güney doğrultusunu göstermektedir. Pusulanın ibresi ise sapma kadar bu doğrultudan açı yapmaktadır. Yeşil ok ise kıble istikametini göstermektedir.
